کد مطلب:29332 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:91

کمالِ از خود گذشتگی












4184. امام زین العابدین علیه السلام:نخستین كسی كه برای رضای خداوند از جانش گذشت، علی بن ابی طالب علیه السلام بود و علی علیه السلام درباره خوابیدنش در جای پیامبر خدا سرود:

«با جان خویش، بهترین كسی را كه بر زمین گام نهاده

و بیت عتیق و حجر را طواف كرده، حراست كردم.

پیامبر خدایی كه از این كه بر او مكر ورزند، بیمناك شد

خداوند مقتدر، او را از مكر [ آنان ] نجات داد.

پیامبر خدا در غار، به آسایش، گذرانْد

و در پناه و حفاظ الهی خوابید.

و من شب را صبح كردم، در حالی كه آنان را می پاییدم و بر من بدگمان نگشتند

در حالی كه جانم را برای كشته شدن و اسارت، آماده كرده بودم».[1].

4185. اُسد الغابة - به نقل از احمد بن محمّد بن ابراهیم ثعلبی -:در كتابی دیدم كه چون پیامبر خدا تصمیم به هجرت گرفت، علی بن ابی طالب علیه السلام را در مكّه برای ادای دَین ها و پس دادن امانت هایی كه در نزدش بود، به جا گذاشت و در شبی كه به طرف غار حركت كرد، در حالی كه مشركان، اطراف خانه را گرفته بودند، به او دستور داد تا در جایش بخوابد و به او فرمود:«بُردِ حَضْرَمی[2] سبزم را به خودت بپیچ و به خواست خداوند متعال، هیچ بدی ای به تو نخواهد رسید» و او چنین كرد.

خداوند متعال به جبرئیل و میكائیل علیهما السلام وحی كرد كه:«من، بین شما پیمان برادری بستم و عمر یكی از شما را از عمر دیگری طولانی تر قرار دادم. كدام یك از شما دیگری را برای زندگی ترجیح می دهد؟». هر دو زنده بودن را برگزیدند.

خداوند عزوجل به آن دو وحی كرد:«آیا شما مثل علی بن ابی طالب نیستید؟ بین او و بین محمّد، پیامبرم، پیمان برادری بستم و علی، در جای او خوابید و جانش را فدای او كرد و زندگی را برای او خواست. به زمین فرود آیید و او را از شرّ دشمنانش محفوظ دارید».

هر دو فرود آمدند. جبرئیل علیه السلام بالای سر علی علیه السلام بود و میكائیل علیه السلام زیر پایش و جبرئیل علیه السلام فریاد می زد:آفرین، آفرین به فردی چون تو - ای علی بن ابی طالب - كه خداوند عزوجل به تو بر فرشتگانش مباهات می كند!

خداوند عزوجل به پیامبرش - به هنگامی كه به سوی مدینه می رفت -، درباره علی علیه السلام این آیه را فرو فرستاد:«وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَآءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ؛ [3] و از میان مردم، كسی هست كه جان خود را برای طلب خشنودی خدا می فروشد».[4].

4186. مجمع البیان - به نقل از ابو طُفیل -:علی علیه السلام لباسی خرید و از آن خوشش آمد. آن را صدقه داد و گفت:«از پیامبر خدا شنیدم كه می فرمود:"آن كه دیگری را بر خویش مقدّم دارد، خداوندْ او را در روز قیامت، به بهشتْ پیش می دارد؛ و هر كس چیزی را دوست بدارد و آن را برای خداوند قرار دهد، خداوند متعال در روز قیامت می گوید:بندگان در كارهای شایسته ای كه در بین آنان رایج است، پاداش می دهند و من هم امروز، بهشت را پاداش تو می سازم" ».[5].

4187. امام صادق علیه السلام:علی علیه السلام از نظر خوراك و روش زندگی، شبیه ترینِ مردم به پیامبر خدا بود. خود، نان و روغن می خورد و نان و گوشت را به مردم می خورانْد.[6].

4188. شرح نهج البلاغة:درباره او (علی علیه السلام) روایت شده كه با دستان خود، نخل های طایفه ای از یهودیان مدینه را آب می داد، به گونه ای كه [ دست هایش ]پینه می بست و مزد آن را صدقه می داد و خود بر شكمش سنگ می بست [ تا گرسنگی را بیشتر تحمّل كند ].[7].

ر. ك:ج 8، ص 48 (آن كه جان خود را برای خشنودی خدا می فروشد).

ج 1، ص 141 (ایثار شگفت در شب هجرت).









    1. المستدرك علی الصحیحین:4264/5/3، المناقب:141/127.
    2. جامه ای منسوب به منطقه حَضرَموت یمن.
    3. بقره، آیه 207.
    4. اُسد الغابة:3789/98/4، تذكرة الخواصّ:35، إحیاء علوم الدین:379/3.
    5. مجمع البیان:792/2.
    6. الكافی:176/165/8 و 3/328/6، المحاسن:1901/279/2، تنبیه الخواطر:148/2.
    7. شرح نهج البلاغة:22/1، بحار الأنوار:144/41.